امروزه فقدان و عدم اعتماد به نفس کودکان به امری عادی بدل شده . وجود اعتماد به نفس کاذب و اعتماد به نفس پایین میتواند به یک تندازه به افراد و به خصوص در کودکان آسیب زننده باشد . به شکل کلی مشکلات مرتبط با اعتماد به نفس یکی و دو تا نیستند و نبود و عدم اعتماد به نفس در نوجوانان و کودکان و حتی بزرگسالان میتواند تمام زندگی این افراد را درگیر کند و تحت فشار قرار دهد اما این عتماد به نفس چیست ؟ چه عواملی میتواند روی افزایش یا کاهش اعتماد به نفس افراد به خصوص اعتماد به نفس کودکان موثر باشد ؟ و تاثیرات این عدم اعتماد به نفس دقیقا چیست؟

 

نشانه ها , ریشه ها و مضرات عدم اعتماد به نفس در کودکان , نوجوانان و بزرگسالان چیست ؟

 

به عقیده بسیاری از روانشناسان ریشه بخش وسیعی از مشکلات روانی در تمام سنین میتواند ارتباط مستقیم با کمبود اعتمتد به نفس در فرد داشته باشد . ریشه بیماری هایی مثل کمال گرایی در اعتماد به نفس فرد جست و جو میشود . 

هرچند که ممکن است فقدان اعتماد به نفس فرد به دلیل مشکلاتی در بزرگسالی باشد اما همچنین بخش عمده ای از مشکلات روانی به خصوص کم بود اعتماد به نفس از دوران کودکی نشعت میگیرد و درواقع باید دلایل و ریشه های عدم اعتماد به نفس در کودکان مورد بررسی قرار بگیرد تا بتوان  در خصوص باقی بخش های صحبت کرد .

 

 

نشانه های اعتماد به نفس بالا

 

به عقیده بسیاری از افراد داشتن اعتماد به نفس نه یک ویژگی مثبت بلکه یک نیاز معمولی و حالت عادی میباشد و این عدم اعتماد به نفس است که یک مشکل حساب میشود بنا بر این صحبت در مورد مزایای داشتن اعتماد به نفس بالا کمی سخن به نظر میرسد . افراد با عدم اعتماد به نفس دچار مشکلات متعددی در زندگی فردی و اجتماعی خود میشوند این مشکل حتی میتواند موجب بیماری ای روانی دیگری شود به عنوان مثال عدم اعتماد به نفس در کودکان میتواند موجب بیماری های روانی در بزرگ سالی شود . افراد با اعتماد به نفس نه افراد ویژه بلکه افراد معمولی در حالت نرمال حساب میشوند . هر آنچه یک انسان عادی باید باشد !این بسیاری از اشتباهات دیگران را انجام نمیدهند . شما میتوانید اطمینان و تسلط بر خود را در این افراد ببینید در عین حال هیچ جلب توجهی از آنان نبینید . این افراد در جای لازم به راحتی نه میگوین نیازی به تحقیر دیگران نمیبینند و در هیچ جا جلب توجه نمیکنند . به نظرات دیگران بیش از انداره اهمیت نمیدهند و کاری را که فکر میکنند درست است انجام میدهند نه کاری که باید درست به نظر بیاید و به همین دلایل مشکلات ناشی از انجام حرکات اشتباه در زندگی را ندارند

 

 

 

نشانه های معمول و غیر معمول اعتماد به نفس کم

 

افرادی که اعتماد به نفس پایین دارند، اغلب نسبت به خودشان سخت گیر هستند اما نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان و افراد بالغ میتواند متفتوت باشد. در افراد بالغ , دربسیاری از اوقات نمیتوانند تعریف افراد را قبول کنند و به نظر آنها اطرافیان در حال تمسخر آن ها هستند . آن ها خیلی به خود شک دارند و در ذهن خود همیشه در حال اشتباهند

 

برخی از نشانه های رابج در افراد با عدم اعتماد به نفس

 

–به نظرات خود اعتماد ندارند و آن را غلت میداند

– به عملکرد و رفتار های خود بیش از حد فکر و توجه میکنند

–همیشه تر از چالش ها ورقابت دارند و از مقایسه شدن میترسند

– نسبت به خودشان بسیار خشن و سختگیرند حال آن که با دیگران بسیار مهربانند !

– همیشه و به شکل مکرر در حالت اضطراب به سر میبرند

 

نشانه های عدم اعتماد به نفس که کمتر به آن ها پرداخته میشود

افراد با عدم اعتماد به نفس همیشه در حال کار کردن هستند :

برخی از افراد دچار عدم اعتماد به نفس خودشان را در کار غرق میکنند . این افراد حتی اگر در محیط کار تحت فشار باشند باز کار کردن را به بودن در محبط های دیگر ترجیح میدهند . انجام درست کار به این افراد احساس رضایت میدهد و همین امر سبب میشود که در این محیط بمانند و از اجتماع دور باشند

بیش از حد دست بالا یا بیش از حد دست پایین گرفتن:

افراد دچار عدم اعتماد به نفس به دلیل شرایط خاصی که در آن هستند به معمولا ترس از شکست میباشد بیشتر اوغات در تخمین شرایط اشتباه میکنند . بسیاری از این افراد به خاطر ترس و در واقع اطمینان از شکست کار ها را خیلی جدی میگیرنو و در بعضی از اوقات به دلیل اطمینان از شکست به نوعی ازآن فرار کرده و اصلا آن را جدی نمیگیرند

 

 

 

 

نداشتن اعتماد به نفس با زندگی افراد چه میکند؟

 

افرادی که اعنتماد به نفس پایینی دارند همیشه در تیررس مشکلات مختلف به سر میبرند . هر مشکل کوچکی میتواند ضربه بزرگی به این افراد بزند همچنین به دلیل نداشتن اعتماد به نفس بالا خیلی از اوقات تصمیماتی میگیرند که از منطق خودشان نبوده و به دلایل دیگری گرفته شده

 

سردرگمی در عشق و احساسات

افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند تقریبا هیچ موقع مورد احترام قرار نگرفته اند از همین جهت وقتی که کسی بآ آن ها محترمانه برخورد کند آن ها این رفتار را خیلی سخت پردازش میکنند و از طرفی نه تجربه این رفتار را دارند و نه تجربه واکنش به این رفتار را بنا بر این بیش از حد احساسی به موضوع واکنش نشان میدهند و این باعث کیج شدن فرد مقابل میشود

 

فرد در رابطه خود را دست پایین میگیرد

فرد با اعتماد به نفس پایین همیشه در بحث های احساسی دچار مشکل است چرا که ارتباط بر قرار کردن با افراد معمولی به اندازه کافی دشوار است چه برسد به ارتباط با فردی خاص و از طرفی هیچ وقت نمیدانید که واقعا عاشق شده اید یا فقط نمیتوانید با فرد مورد نظر صحبت کنید

 

در کار و حرفه خود را به خوبی نشان نمیدهند

اعتماد به نفس پایین هیچ موقع دلیل بر بی استعدادی یا ناتوانی فرد نیست. اما افراد با اعتماد به نفس کم همیشه در نشان دادن این استعداد دچار مشکل میشوند . آن ها در زمان جلسات و بازدید ها نمیتوانند خود را به خوبی نشان دهند و ایده های خود را مطرح کنند و همیشه ساکت و گوشه گیر به نظر میرسند . این موضوع سبب میشود این افراد بی استعداد به نظر برسند

 

نمیتوانند از پیروزی‌هایشان لذت ببرند

وقتی کمبود اعتماد به نفس داشته‌ باشید، از پیروزی‌هایتان هم لذت نمی‌برید. افرادی که این ویژگی‌ را دارند، نقش خود را در تمام وقایع، چه مثبت و چه منفی کم‌رنگ می‌بینند. بنابراین همه‌ موفقیت‌های خود را به پای شانس می‌گذارند و مطمئن هستند، دفعه‌ دیگری در کار نیست و شانس همین یک‌بار در خانه‌شان را زده‌ است.

 

زود تسلیم می‌شوند

افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند، قبل از رسیدن به اهداف و رؤیاهای خود تسلیم می‌شوند. آن‌قدر انرژی‌های منفی دارند که رمقی برایشان باقی نمی‌ماند. همیشه باید خود را باور داشت و به دنبال آرزوها رفت و از شکست نهراسید.

 

 

 

برخی از نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان

 

ماهیت و ساختار ذهنی کودکان و بزرگسالان تفاوت های بسیاری دارند به همین سبب نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان با بزرگ سالان در بسیاری از موارد متفاوت است به عنوان مثال از نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان میتواند خشونت باشد اما در افراد بالغ بدون اعتماد به نفس این موضوع تقریبا دیده نمیشود یا از دیگر نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان این است که مدام خیال پردازی میکنند و آرزو دارند که جای کس دیگری بودند

مستقل کار نمیکنند و از محیط های جدید میترسند

از نشانه های عدم اعتماد به نفس در کوکان میتوان به این موضوع اشاره کرد که در محیط های جدید دچار هراس میشوند و از آن میترسند همچنین توانایی استفاده از هوش و خلاقیت هود را ندارند بنا بر این از مستقل کار کردن نیز وحشت دارند

 

 

نقش رهبری را نمیپذیرد و از اجتماع دوری میکند

دوری از اجتماع به خصوص اجتماع هم سن و سالان خود نیز از نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان است . عدم اعتماد به نفس در کودکان سبب میشود که نتوانند توجه ها را به خود جلب کنند بنا بر این در جمع ها راحت نیستند همچنین در این جمع عا پذیرفته نمیشوند و به خاطر ضعف در تصمیم گیری از پذیرش مسئولیت ها به خصوص رهبری وحشت دارند

 

انگیزه برای تلاش ندارند

از نشانه های عدم اعتماد به نفس در کودکان میتوان به بی انگیزه بودن اشاره کرد . آن ها فکر میکنند که در هر صورت نمیتوانند در کارشان موفق بشوند و از شکست وحشت دارند بنا بر این هیچ انگیزه ای برای شروع در خود نمیبیند . عدم اعتماد به نفس در کودکان سبب میشود حتی وقتی کاری را شروع میکنند انرژی کافی را روی آن نگذارند و عموما به همین دلیل در آن موفق نمیشوند

 

 

 

دلیل و ریشه اعتماد به نفس پایین در افراد

عوامل تاثیر گذار بر شخصیت ما باید ها و نباید های موجود در زندگی هستند . هر تشویق و تنبیهی و هر تحسین و تمجیدی روی شخصیت ما و تفکر ما در مورد خودمان تاثیر میگذارد همچنین سنین کودکی دورانی است که عوامل بیشترین تاثیر را روی روح و روان فرد میگذارد و در واقع این عدم اعتماد به نفس در کودکی است که در آینده تبدیل به مشکلات جدید میشود. همچنین مهم ترین عامل در شکل دادن شخصیت کودک خانواده ی کودک است و در خانواده نیز مهم ترین ارکان پدر و مادر هستند. تربیت و رفتار اشتباه میتواند موجب مشکلات در اعتماد به نفس کودک شود . همچنین باقی اطرافیان و فامیل و دوستان خانوادگی میتوانند ب اعتماد به نفس کودک تاثیر مستقیم داشته باشند . به شکل کلی ریشه های عدم اعتماد به نفس به دوران کودکی افراد بر میگردد و درواقع این عدم اعتماد به نفس در کودکان است که تبدیل به نبود اعتماد به نفس در بزرگسالی میشود چرا که تمام ذهنیت افراد در همین سنین کودکی شکل میگیرد

 

 

 

عوامل موثر بر عدم اعتماد به نفس در کودکان

رفتار اطرافیان و به خصوص والدین میتواند موجب عدم اعتماد به نفس در کودکان شود و لازم نیست که این رفتار ها حتما خشونت آمیز باشند . همین که به کودک اجازه نمیدهید رنگ مورد علاقه خود را انتخاب کند یا کاری که شروع کرده را تمام کند اعتماد به نفس را از ان ها گرفته اید . به شکل کلی هر چیزی که باعث شود احساس بی ارزش بودن کند یا تمام ارزش انجام یک کار را از ان نگیرد باعث میشود اعتماد به نفسش را از دست بدهد

 

برخی از ریشه های عدم اعتماد به نفس در کودکان

 

– عدم تحسین، گرمی و یا محبت

– عدم توجه کافی و بی توجهی

– زورگویی به کودکان از هر جهت

– استاندارد ها و قوانین سختگیرانه

– شنیدن فحش و پرخاش گری از هر طرف

– قرار گرفتن در معرض استرس یا ناامیدی شخص دیگر

–  وجود مجازات و تنبیه های مکرر

– زندگی در خانواده یا گروهی که اعضای آن نسبت به یکدیگر تبعیض قائل می شوند.

 

 

 

چگونه مانع عدم اعتماد به نفس در کودکان شویم؟ چند راهکار ساده!

به شکل کلی مهم ترین عامل در عدم اعتماد به نفس در کودکان تربیت و رفتار والدین با کودک است . مهم ترین نکته این است که با کودک چگونه رفتار شده و چگونه رفتار میشود. به طور قطع کودکی که دارای حق انتخاب است نسبت به کودکی که هیچ انتخابی برای خود نمیبیند از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار است . بنا بر این عمده مسئولیت در عدم اعتماد به نفس در کودکان بر دوش والدین است

 

 

با آن ها صحبت کنید . به آن ها گوش کنید !

کودکان بسیار پر انرژی هستند . همیشه سوالات و صحبت هایی دارند . برای بلو گیری از عدم اعتماد به نفس در کودکان با آن ها صحبت کنید و به آن ها با دقت گوش کنید چرا که آن ها نیاز دارند تا مهم تلقی شوند . آن ها نیاز دارند تا حس کنند که خواسته های ان ها مهم است و حد اقل بتوانند در مورد آن صحبت کنند و یا برای ان ها وارد بحث شوند

 

 

تشویق کنید اما مقایسه نکنید

کودکان به شکل عمومی در معرض رقابت و از دست دادن اعتماد به نفس هستند و هر گونه مقایسه میتواند احساس رقابت را در آن ها بیشتر کند . حتی اگر در این مبارزه برنده شوند باز هم ارزش خود را در برتری نسبت به افراد میبینند حتی گفتن این جمله که تو از دیگران بهتری هم میتواند احساس رقابت را بالا ببرد در عین حال همیشه آن ها را تشویق کنید چرا که این تشویق یعنی به رسمیت شناختن تلاش و کوشش کودک جدا از نتیجه ی به دست آمده

 

آن ها را با چالش ها رو به رو کنید اما خودتان دخالت نکنید

به کودکان یاد دهید که سراغ چالش های جدید برود و رشد کنند . اجازه بدهید به حیوانات نزدیک بشود یا بدون کمکی دوچرخه سواری کند همچنین خودتان در این کار دخالت نکنید و به طور کلی اجازه دهید که کار ها را خودش به تنهایی انجان دهد تا از خودش مطمئن شود و اعتماد به نفس لازم را در مورد کار ها به دست بیاورد